Op 2 oktober 2020 vond op het Museumplein in Amsterdam een protest plaats, genaamd: #IkWilNaarSchool. Het pleitte voor meer fysiek onderwijs in het hoger onderwijs tijdens de coronacrisis - terwijl er een hoogte punt was aan het geregistreerd aantal Covid-19 besmettingen (ongeveer 3.000 op dat moment). Echter zie ik dat veel studenten juist baat hebben bij makkelijk toegankelijk online onderwijs en dat dit veel problemen in het onderwijs juist oplost. Ik vermoed dat als daar zicht op verloren raakt, dat het online onderwijs in kleine - wellicht niet zichtbare - stappen zal verdwijnen. Daarom besloot ik een "tegen demonstratie" te organiseren op het Museumplein, dat een contrageluid is aan het andere protest. Hieronder de statement die ik gevoerd heb voor het behoud van online onderwijs:
Statement
Regelmatig zie ik studenten studievertraging oplopen of zelfs uitvallen wanneer ze niet in staat zijn fysiek onderwijs te volgen[1]. Ook zie ik mensen - waaronder ikzelf - zich beter ontplooien door zich meer te kunnen distantiëren van school. Online onderwijs biedt meer vrijheid voor ontplooiing, bijvoorbeeld meer ruimte voor het opdoen van werkervaring of werken aan (eigen) projecten. En voor coronatijd, in schooljaar 2018/2019, waren er bijna 15.000 thuiszitters[2], voor wie een deel mogelijk nu überhaupt onderwijs kan volgen door middel van online onderwijs. We zijn nog nooit zo dichtbij een oplossing geweest. Reden genoeg om online onderwijs verder te ontwikkelen.
Dit protest staat niet voor het permanent verbieden van fysiek onderwijs. ‘Behoud online onderwijs’ impliceert hetzelfde als ‘behoud de VU’: ik verbied niemand om een andere onderwijsvorm te kiezen. Maar de organisaties van het #IkWilNaarSchool protest spreken met name oppervlakkigheden, kleinzerigheden en tegenstrijdigheden. Enerzijds zeggen zij dat studenten zitten te vereenzamen, anderzijds zeggen ze dat “studenten elkaar tóch wel zullen zien, en dan ongecontroleerd”. Vragen gestuurd te worden door je docent, in plaats van dat zelf te doen. Al met al lijkt het probleem meer een gebrek aan zelfcontrole te zijn, en een behoefte aan “socializen” (wat volwassenen toch wel geacht worden zelf te kunnen) en niet een probleem met de onderwijskwaliteit zelf.
Ik stel me zo voor dat door onoplettendheid het online onderwijs stapsgewijs verdwijnt en dat degenen die juist baat bij deze vorm hebben, het onderwijs aanzienlijk wordt bemoeilijkt. Het hoger onderwijs is de laatste jaren alleen maar meer aan het ‘verschoolsen’. Voorheen was onderwijs op afstand alleen mogelijk als uitzondering. Een grote uitzondering, waarbij vaak intensieve psychologische onderzoeken vooraf moesten gaan en dat er sprake moest zijn van een zeer uitzonderlijk geval, zogenaamd: “omdat iedereen het anders wil”. We zien nu dat online onderwijs voor velen wel werkt, dus waarom dit dan niet mogelijk maken voor iedereen die dit wil? Twijfelgevallen belandden vaak tussen wal en schip, en dan werd er pas ingegrepen wanneer iemand ver in de problemen zat. Er moet niet voor een ander bepaald worden wat het best bij diegene past. Makkelijk toegankelijk online onderwijs kan veel uitval en andere consequenties voorkomen.
Coronavirus is een moeilijke tijd voor iedereen, maar ik kan het gebrek aan fysiek onderwijs in het algemeen zien als een vorm van ongemak. En je zou inderdaad kunnen afvragen hoeveel collegegeld deze onderwijsvorm waard is. Maar de crisis biedt nu de mogelijkheid om het online onderwijs toegankelijk te maken voor degene die dat juist behoeven. Het biedt meer vrijheid. Je hebt twee handen en een heel leven voor je. Geef je eigen leven invulling, en geef het niet weg aan je docent. Als het gebrek aan contact zo’n probleem is, dan moet je je misschien wel afvragen of je de juiste studierichting hebt gekozen. Communiceren kunnen we allemaal. Maar in de toekomst zal je met name geconfronteerd worden met het werk waarvoor je nu hebt gekozen.
Notes:
[1]: Zie verschillende uitspraken van College van Beroep voor de Examens (CBE), waarin studenten vaak - tevergeefs - de (fysieke) aanwezigheidsplicht proberen aan te vechten omdat ze daar niet aan hebben voldaan, en daardoor hun vak niet kunnen afronden.
[2]: Bron: http://www.autipassendonderwijsutrecht.nl/thuiszitters, Geraadpleegd op maandag 28 september 2020.